2.0       SEJARAH PEMBANGUNAN INDUSTRI FRANCAIS PADA PERINGKAT GLOBAL DAN MALAYSIA

2.1       Sejarah Francais Di Peringkat Global

            Sejarah perkembangan francais di dunia menjadi bukti bahawa bentuk francais yang sedia ada pada saat ini merupakan pengembangan daripada sistem francais yang telah diterokai sejak tahun 1850-an dan mula berkembang tahun pada 1950-an serta 1960-an di Amerika Syarikat. Latar belakang dan matlamat daripada sistem ini adalah supaya barangan dan perkhidmatan yang dikeluarkan dapat diedar dan dijual ke seluruh bahagian lainnya.

           

            Bentuk francais pertama yang paling sederhana adalah format perniagaan yang dipelopori pada sekitar tahun 1850-an oleh Singer Sewing Machine Company. Isaac Singer sebagai pembuat mesin jahit telah memperkenalkan sistem francais untuk mengembangkan dan meningkatkan pengeluaran mesin jahitnya. Walaupun usaha yang dilakukannya tidaklah berjaya, akan tetapi ia menjadi orang pertama yang mengenalkan kepada dunia perniagaan tentang format perniagaan francais ini di Amerika Syarikat.

            Usaha Isaac Singer ini diteruskan oleh Jhon Styth Pemberton yang lebih berjaya menggunakan format francais untuk mengembangkan syarikat minuman Coca Cola. Namun, sumber lain menjelaskan bahawa yang mengikuti jejak Isaac Singer bukanlah Coca Cola, tetapi sebuah industri automotif di Amerika Syarikat, iaitu General Motors Industry, sebuah syarikat reka bentuk dan perkilangan yang dibina pada tahun 1897.

            Sistem francais mula diminati dan dipelopori oleh syarikat-syarikat berasaskan makanan segera (fast food). Sistem francais moden makanan segera telah diperkenalkan pada 1935 oleh A&W Root Beer yang ketika itu dimiliki oleh Howard Deering Johnson dan Reginald Spragu. Mereka telah mencetuskan idea untuk memasarkan makanan segera mereka secara sistem francais, dimana pengelola restoran boleh menggunakan jenama, pembekal, rekabentuk logo, dalaman dan konsep sebagai pertukaran yuran yang dibayar. Tahun 1953 menyaksikan restoran makanan segera McDonalds yang diasaskan oleh adik beradik Dick dan McDonald turut menggunakan format francais dalam mengembangkan lagi industri makanan segera. Tahun 1990 telah menyaksikan industri francais semakin berkembang terutamanya di Amerika Syarikat dan terus meluas ke pelbagai negara.

2.2       Sejarah Francais Di Malaysia

            Malaysia antara negara yang turut menerima tempias daripada perkembangan dan penerimaan orang ramai terhadap industri ini. Kajian yang dilakukan daripada sumber Internet mendapati perniagaan francais di Malaysia bermula pada tahun 1960-an menerusi syarikat-syarikat seperti Singer, syarikat kasut BATA, perhotelan, syarikat-syarikat minyak dan automotif. Tahun 1970-an dan 80-an telah menyaksikan pertumbuhan pesat industri ini dimana restoran-restoran makanan segera seperti KFC, Pizza Hut, A&W dan McDonalds mula bertapak di negara ini.

            Perniagaan secara francais di Malaysia masih menjadi kaedah perniagaan yang baru di kalangan usahawan walaupun industri ini dipromosi dan disokong oleh kerajaan sejak awal tahun 1990-an lagi. Di peringkat global, perniagaan secara francais menjadi pilihan utama usahawan kerana model perniagaannya yang cepat berkembang. Antara syarikat yang terkenal dengan perniagaan secara francais ialah McDonald dan KFC. Di Malaysia walaupun belum banyak produk francais tempatan difrancaiskan ke luar negara, namun beberapa francais tempatan telah berjaya mengembangkan jenama mereka ke luar negara, contohnya, Langkawii Crystall, Marrybrown Fried Chicken, Nelson's dan Sugar Bun.

            Program Pembangunan Francais sebagai satu di antara program utama untuk membangunkan usahawan Bumiputera. Sehubungan itu, Program Pembangunan Francais yang diperkenalkan pada tahun 1992, di bawah Unit Pelaksanaan dan Penyelarasan Jabatan Perdana Menteri kini merupakan salah satu sumber ekonomi negara yang mampu memberikan nilai tambah ke arah merealisasikan Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMK-10).

            Pasaran francais negara kini dianggarkan bernilai RM250 juta dengan kadar pertumbuhannya di tahap 3 peratus setahun. Kadar ini dijangka melonjak kepada 30 peratus setahun menjelang tahun 2020. Tahun 2015 menyaksikan industri francais memberi sumbangan nilai Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) sebanyak RM 25.6 bilion dan disasarkan meningkat sehingga sekali ganda kepada kepada 4.3 peratus menjelang 2016 daripada 2.2 peratus ketika ini.

            Perbadanan Nasional Berhad, telah diberi mandat sebagai agensi di bawah Bahagian Francais dan Vendor, Kementerian Pembangunan Usahawan dan Koperasi (MECD) untuk mengatur pelan pembangunan industri francais secara lebih komprehensif. Tujuh strategi utama iaitu promosi, program pakej khas, latihan, pembiayaan, pembangunan produk, jaringan strategik, pembangunan dan penyelidikan turut diperkenalkan oleh pihak kerajaan.